United States
         Environmental Protection
         Agency
Office of Prevention,
Pesticides, and Toxic Substances
(H7506C)
EPA 305-B-06-005
Polish Version Translated by
Cornell Cooperative Extension
Suffolk County
&EFA  Protect Yourself from Pesticides —
         Guide for Agricultural Workers
         Zabezpiecz si? przed Pestycydami—
         Poradnik dla Robotnikow Rolnych

-------
 The Environmental Protectioa Agency revised Ithe Worker Protection Standard for agricultural
 pesticides in August 1992. The revised Worker Protection Standard requires that agricultural workers
 be given training in basic pesticide safety.        •
                                                                                         ••-.
 Protect Yourself from Pesticides: Guide for Agricultural  Workers  was developed by the
 Environmental Protection Agency;  it presents alS of the information required for training under the
 Worker Protection  Standard. Some States and .Tribes have additional requirements for pesticide
 safety training for agricultural workers. Contact the State or Tribal agency responsible for pesticide
 enforcement in your area to obtain information needed to comply with all State or Tribal training
 requirements.

 There are other materials  about the Worker Protection Standard that are being developed by EPA.
 they include a safety poster, a handbook on pesticide safety for pesticide handlers, and a manual for
 agricultural employers For more information about safety training and about the revised Worker
 Protection Standard, contact:

 Occupational Safety Branch (H7506C)
 Office of Pesticide Programs
 U.S.Environmental Protection Agency
 401M Street, S.W.
 Washington, D.C. 20460
 (703) 305-7666

 Agencja Ochrony isrodowiska skorygowala Normy Ochrony Robotnik6w dla pestycydow rolniczych
 w sierpniu 1992. Poprawione Normy Ochrony iRobotnik6w wymagaja, podstawowego przeszkolenia
 pracownik6w rolnych 2: zasad bezpiecznego stosbwania pestycydow.

 Zabezpiecz  s/e; przed Pestycydami: Poradnik' dla Robotnikdw Rolnych zostal  stworzony przez
 Agencjq Ochrony Srodowiska; zawiera on wszystkie informacje wymagane przez Normy Ochrony
 Robotnik6\v do przeszkolenia z zasad bezpiecznego stosowania pestycyd6w. Niekt6re Stany i
 Plemiona Indian maja. dodatkowe wymagania dbfyczace przeszkolenia robotnik6w rolnych z zakresu
 zasad  bezpiecznego stosowania pestycyddw.; |kontaktuj sie, ze  stanowa. lub plemienna. agencja.
 odpowiedzialna. za przestrzeganie prawa o stospNvaniu pestycyddw na twoim terenie dla uzyskania
 informacji potrzebnych do podporzajikowania Jsie. wszystkim stanowym i plemiennym wymaganiom
 szkoleniowym.

 Dostejjne sa_ r6wniez inne  materialy o Normach Ochrony Robotnikdw, opracowywane przez EPA.
 Skladaja, si§ one z plakatu> poradnika o bezpiecznym stosowaniu pestycyddw dla os6b pracujacych z
 nimi i podre.cznik dla  pracodawc6w rolnych. Wi^cej informacji o szkoleniu z zasad bezpiecznego
 stosowania pestycydow oraz  o poprawionych Normach Ochrony Robotnik6w mozesz uzyskac
 kontaktujac si$ z:

 Occupational Safety Branch (H7S06C)
 Office of Pesticide Programs  ,
 U.S. Environmental Protection Agency
 401 M Street, S.W.
Washington, D.C. 20460                               'r
 (703) 305-7666

Project Coordinator John Leahy, EPA

-------
                  Pesticide Safety
Zasady Bezpiecznego Stosowama Pestycydow
                                                 Pesticides help
                                                 control pests, but
                                                 they can also hurt -
                                                 even kill - people.

                                                 Pesticides control pests
                                                 such as insects and
                                                 weeds. Pesticides can
                                                 also hurt - even kill-
                                                 people. The law helps
                                                 protect you from
                                                 pesticide poisoning.
                                                 You can also help
                                                 protect yourself.
                                               D Pestycydy pomagajX
                                                 kontrolowac
                                                 chorbbyj szkodniki i
                                                 chwasty, ale moga,
                                                 bye  rowniei
                                                 szkodliwe dla
                                                 zdrowia, a nawet
                                                 powodowac s"mierc
                                                 ludzi.

                                                 Pestycydy kontroluja.
                                                 choroby, szkodniki i
                                                 chwasty. Pestycydy
                                                 moga_byd r6\vniez
                                                 szkodliwe dla zdrowia, a
                                                 nawet powodowac
                                                 smierd ludzi. Prawo
                                                 chroni ci? przed
                                                 zatruciem pestycydami.
                                                 Ty sam mozesz r6wniei
                                                 ochronid siebie.

-------
                                      Pesticide safety
                       Zasady bezpiecznego stosowania pestycydow
   Learn how to
   protect yourself. If
   you don't
   understand, ask
   for help.

   If pesticides are used
   where you work, your
   boss must make sure
   you are trained in
   pesticides safety.

   This book has facts
   about pesticides safety.
   If you do not
   understand this book or
   your safety training, ask
   for. help.
D Naucz sie_ jak
   chronic siebie. Pytaj
   o pomoc jesli czegog
   nie rozumiesz.

   Jezeli pestycydy sa,
   stosowane w miejscu
   gdzie pracujesz, tw6j
   szef musi mied
   pewnoSc", ze znasz
   zasady bezpiecznego
   stosowania pestycyd6w.

   Ksiaika ta zawiera
   informacje o
   bezpiecznym
   stosowaniu pestycyd6w.
   Pytaj o pomoc, jesli nie
   rozumiesz jej tesci lub
   zasad szkolenia.

-------
How Can You Protect Yourself from Pesticides?
     Jak Zabezpieczyc sie, przed Pestycydami?
                                               I Wear clothes that
                                                 cover your skin.

                                                 You should wear clean
                                                 work clothes each day
                                                 that wffl cover your skin:

                                                • Long pants.

                                                • A long - sleeved shirt.

                                                • Shoes and socks.
                                              D Nos ubranie
                                                 zakrywaja.ce twoja.
                                                 skore,.

                                                 Kazdego dnia
                                                 powinieneS nostt czyste
                                                 ubranie robocze
                                                 okrywaja.ce twa_ skdrej

                                                • Dhigie spodnie.

                                                • Koszul^ 2 dhigimi
                                                 rejcawami.

                                                • Buty i skarpety.

-------
                      How can you protect ypurself from pesticides?
                         Jak zabezpieczyc" sie_ przed pestycydami?
• At work, look for
   soap and water.

   At work, you must be
   provided with soap,
   water, and towels if the
   areas where you work
   have had pesticides
   applied in at least 30
   days. Pesticides dry on
   crops as a powder - this
   powder is the residue. A
   residue can remain on a
   crop many days after
   spraying.


D W pracys wiedz
   gdzie jest mydlo i
   woda.

   W pracy musisz bye
   wyposa2ony w mydto,
   wode. i re_cznik, jeSli w
   miejscach gdzie
   pracujesz aplikowano
   pestycydy w ciajgu
   ostatnich 30 dni.
   Pestycydy wysychaja. na
   roslinach tworzac pyl -
   tzw. osad. Osad ten
   moze pozostawad na
   roslinach przez wiele dni
   po oprysku.

-------

How can you protect yourself from pesticides?
   Jak zabezpieczyc sie, przed pestycydami?
                                           Wash your hands
                                           and face before you
                                           eat, drink, smoke,
                                           or chew gum or
                                           tobacco.

                                           Your hands and face
                                           may get pesticides on
                                           them.
                                        D Myj re.ce i twarz
                                           przed jedzeniem,
                                           piciem, paleniem3
                                           zuciem gumy lub
                                           tytoniu.

                                           Twoje re.ce i twarz
                                           moga^ mie<5 na sobie
                                           pestycydy.

-------
                    How can you protect yourself from pesticides?
                       Jak zabezpieczy<5 sie. przed pestycydami?
   Wash-your hands
   before using toilet
   at work.
D Myj re_ce zanim
   uzyjesz toalety
   w pracy.
  6

-------
How can you protect yourself from pesticides?
   Jak zabezpieczyc sie, przed pestycydami?
                                              Stay out of areas
                                              where pesticides are
                                              being applied. If
                                              pesticides drift to
                                              where you are
                                              workings get out!

                                              It is against the law for
                                              anyone to apply
                                              pesticides in an area
                                              where you are working,
                                              or to let pesticides drift
                                              onto you.
                                           D Nie wchodz na
                                              tereny gdzie apli-
                                              kowane sa. pesty-
                                              cydy. Uciekaj, jesli
                                              wiatr znosi pesty-
                                              cydy w twoim
                                              kierunku.

                                              Niezgodne z prawem
                                              jest aplikowanie
                                              pestycyd6w przez
                                              kogokolwiek w miejscu
                                              gdzie pracujesz, lub
                                              pozwalanie na znoszenie
                                              ich w twoim kierunku.

-------
                     How can you protect ypurself from pesticides?
                         Jak zabezpieczyc sie^przed pestycydami?
   If you see this sign,
   or ones like it,
   keep out!

   This sign means that
   pesticides are in the
   area. You must have
   special training and
   protection to go into
   the area.
D Nie wchodz widza_c
   ten znak lub jemu
   podobny!

   Ten znak oznacza, ze
   pestycydy zostaJy uzyte
   w tym rejonie. Musisz
   mied specjalne
   przeszkolenie i
   zabezpieczenie aby tarn

-------
How can you protect yourself from pesticides^
   Jak zabezpieczyd si? przed pestycydami?
                                          •  Stay out of areas
                                             your boss tells you
                                             not to enter.,.

                                             Even if no sign is
                                             posted.


                                          D Trzymaj  sie. z dala
                                             od rejonow, do
                                             ktorych twoj szef
                                             zabrania ci
                                             wchodzic...

                                             Nawet je§li nie ma tarn
                                             fcadnych znakdw
                                             ostrzegawczych.

-------
                    How can you protect yourself from pesticides?
                       Jak zabezpieczyc sie, przed pestycydami?
   Never take
   pesticides or
   pesticide containers
   home from work.

   They are not safe for
   use around the home.
D Nigdy nie zabieraj
   pestycydow lub
   pojemnikdw po nich
   z pracy do domu.

   Nie sa_ one bezpieczne
   do u2ywania wokof
   domu.
  10

-------
How can you protect yourself from pesticides?
   Jak zabezpieczyd sie. przed pestycydami?
                                            Keep children away
                                            from areas where
                                            pesticides might be.

                                            At home, keep
                                            pesticides away from
                                            children.
                                         D Trzymaj dzieci z dala
                                           od miejsc gdzie
                                           mogty bye stoso-
                                           wane pestycydy.

                                           W domu, trzymaj
                                           pestycydy z dala od
                                           dzieci.
                                                         11

-------
                    How can you protect ypprself from pesticides?
                       Jak zabezpieczyc sie^ przed pestycydami?
   After work each day,
   wash your whole
   body, including your
   hair.

   Use plenty of soap and
   water. Then put on
   clean clothes.
D Kazdego dnia po
   pracy umyj cate
   ciato wJa,cznie z
   wlosami.

   Uzyj du2o mydla i
   wody. Potem zaJ6z
   czvste ubranie.
  12

-------
How can you protect yourself from pesticides?
   Jak zabezpieczyc" sie. przed pestycydami?
                                              Keep dirty work
                                              clothes away from
                                              non - work clothes
                                              and from the family
                                              laundry.

                                              Pesticides may get on
                                              your clothes at work.
                                              Wash your work clothes
                                              including your cotton
                                              gloves before using
                                              them again.
                                           D Trzymaj brudne
                                             robocze ubrania
                                             osobno i daleko od
                                             ubran nieroboczych i
                                             prania rodziny.

                                             Pesrycydy moga. osia.sc
                                             na twoim ubraniu w
                                             czasie pracy. Pierz swoje
                                             ubrania robocze, wla,-
                                             cznie z bawenianymi
                                             rejcawiczkami, zanim
                                             uzyjesz ich ponownie.
                                                            13

-------
                               Where Are Pesticides?
                                Gdzie 83. Pestycydy?
 I Pesticides are
   applied in different
   ways:

  • Liquids or sprays.

  • Powders or granules.

  • Gases.

   Pesticides may be in
   many places. Pesticides
   may be on plants and
   on the sofl. Often you
   can't tell pesticides are
   there.
D Pestycydy sa,
   aplikowane w r6±ny
   spos6b:

  • Jakq rozlewane pfyny
   lub opryski.

   • Pudry i granulki

   • Gazy.

   Pestycydy moga. byd w
   wielu miejscach. x
   Pestycydy moga. byd na
   roslinach i na
   powierzchni gleby.
   Cze.sto nie mozesz
   poznad, ze one tarn sa,.
   14

-------
 Where are pesticides?
  Gdzie sa_pestycydy?
      "V.
PESTICIDES
     m
IRRIGATION
  WATER,
                               Pesticides may be in
                               irrigation water and
                               on equipment.
                             D Pestycydymoga^byc
                               w wodzie do
                               podlewania upraw i
                               na narzQdziach.
                                            15 '

-------
                                Where are pesticides?
                                 Gdzie s$. pestycydy?
   Pesticides may be in
   storage areas and in
   places where
   pesticides are mixed
   and loaded.
D Pestycydy rrioga.
   znajdowac" sie, w
   speqalnych
   magazynach, i w
   miejscach gdzie sie. je
   miesza i napebiia
   nimi zbiorniki
   sprz^tu aplikujajcego.
  16

-------
   Where are pesticides?
    Gdzie sa, pestycydy?
                                   Sometimes
                                   pesticides drift from
                                   where they are being
                                   applied.
                                D Czasem pestycydy
                                   znoszone sa. przez
                                   wiatr z miejsc gdzie
                                   sie. je aplikuje.
Move Away !

  Uciekaj!
                                                  17

-------
                       How Can Pesticides Hurt You?
                       Jak pestycydy moga. ci szkodzic?
• Pesticides can hurt
   you if:
 • They get on your skin.
 • They get in your eyes.
 • You breathe them.
 • You swallow them.
   Workers are hurt most
   often by getting
   pesticides on their skin.

D  Pestycydy mbga. ci
   zaszkodzic jesli:
 • Dostana. sie, na twoja.
   sk6re_.
 • DostanaJ sie do twoich
   oczu.
 • Wdychasz je.
 •  Pcrtkniesz je.
   Pestycydy najcze^ciej
   szkodza. robotnikom
   dostaja.c si? na ich skore..
  18

-------
 How can pesticides hurt you?
Jak pestycydy moga. ci szkodzic?
                                       Pesticides may hurt
                                       you right away.

                                       If pesticides get on or in
                                       you, they may make you
                                       sick right away, or hours
                                       later.
                                    D Pestycydy moga. ci
                                       zaszkodzic
                                       natychmiast.

                                       Pestycydy moga.
                                       zaszicodzic" ci
                                       natychmiast lub dopiero
                                       po kflku godzinach od
                                       dostania siQ na twoja.
                                       sk6re, lub do wnetrza
                                       organizmu.
                                                       19

-------
                          How can pesticides hurt you?
                         Jak pestycydy moga. ci szkodzic?
• Pesticides may cause
   skin rashes or hurt
   your nose, throatj or
   eyes.


D Pestycydy moga.
   powodowac wysypki
   na skdrze, uszkodzid
   twoj nos, gardio lub
   oczy.
   20

-------
                        How can pesticides hurt you?
                      Jak pestyscydy moga, ci szkodzic?
                              Sweaty / Pocenie
                              Headache / B61 glowy
Throwing up / Wymioty
Tired / Zme.czenie
• Pesticides can make
   you feel sick in
   different ways:


D Zatrucie pestycydami
   moze mice r6zne
   objawy:
                                       Muscle pains and cramps /
                                       Bole i skurcze mie.sni
       Dizziness / NudnoSci
                                                                         21

-------
                             How can pesticides hurt you?
                            Jak pestycydy moga_ ci szkodzic?
• Other signs of
   pesticide poisoning
   are:
  • Drooling.
 ; • Trouble breathing.
 •j • Very small pupils of
   your eyes.
D Inne objawy zatrucia
   pestycydami:
  • Slinotok.
  • TrudnoSci w
   oddychaniu.
  • Zwe.2enie zrenic oczu.
  22

-------
               How can pesticides hurt you?
              Jak pestycydy moga^ ci szkodzic?
                                                Pesticides may harm
                                                some people more
                                                than others.
                                              D Pestycydy moga.
                                                szkodzic r6znym
                                                ludziom w r6znym
                                                stopniu.
••
                                                             23

-------
                             How can pesticides hurt you?
                            Jak pestycydy moga. ci szkodzic?
   Getting pesticides on
   or in you may have
   effects after months
   or years have
   passed.
    <
   Delayed effects may be
   cancer, or harm to your
   kidneys, liver or nervous
   system.

   Another delayed effect
   may be birth defects, if
   pregnant women are
   exposed to pesticides.
D Skutki dostania sie.
   pestycydow na twoja.
   sk6re_ lub do
   wne.tfza organizmu
   moga, objawic si?
   dopiero po kilku
   miesisicach lub
   nawet latach.

   Op6znionymi skutkami
   zatrucia pestycydami
   moga. bye: nowotw6r,
   uszkodzenie nerek,
   wajroby lub systemu
   nenvowego.

   Innymi op6znionymi
  .skutkami moga. by6
   uszkodzenia pJodu jeili
   ciQzarne kobiety
   wystawione byty na
   dziaJanie pestycyd6w.
  24

-------
         What if You Get Sick at Work?
       Co Robid je£H Zachorujesz w Pracy
+   NEAREST EwERGENCr MEDICAL FAtiirnr
    LA   IA DE EMERGENCE
      MEDICA MAS CERCANO
NAME/NOMBRE
5TREET/CAUE
C1TY/CIUPAD
  TELEPHONE/TELEFONO
                                                 Medical help is listed
                                                 on or near a
                                                 pesticide - safety
                                                 poster at your work.

                                                 Make sure you know
                                                 where this and the
                                                 nearest phone are.
D Informacjao
   pomocy medycznej
   jest podana w pracy
   na lub obok plakatu
   z zasadami bezpiecz-
   nego stosowania
   pestycydow.

   Badz pewny, fce wiesz
   gdzie znajduje si^ ta
   informacja oraz gdzie
   jest najblteszy telefon.
                                                              25

-------
                             What if you get sick at .work?
                           Co robic" jes*li zachcrujesz w pracy
   If you or someone
   else gets sick while
   workings tell your
   boss right away.

   Your boss must make
   sure you get to medical
   help if you think you've
   been poisoned at work
   by pesticides.
D Powiadom swojego
   szefa natychmiast
   jesli ty lub ktos*
   poczuje si? zle
   podczas pracy.

   Tw6j szef musi dopil-
   nowac", bys"  otrzymal
   pomoc medyczna. je^li
   zatrule^ SI'Q w pracy
   pestycydami.
  26

-------
  What if you get sick at work?
Co robid jeili zachorujesz w pracy
                                       Your boss will
                                       provide information
                                       about the pesticide.

                                       Your boss must give
                                       you or your doctor the
                                       name and other
                                       information about the
                                       pesticide that might
                                       have made you sick.
                                    D Tw6j szef dostarczy
                                       informacji o
                                       pestycydzie.
                                       Tw6j sfcef musi
                                       dostarczyc" tobie lub
                                       twojemu lekarzowi
                                       nazwe. i inne informacje
                                       o pestycydzie, kt6ry
                                       m6gJ spowodowac
                                       twoje zatrucie,
                                                     27

-------
                         What if Pesticides Get On Or In You?
    Co Robic" jes*li Pestycyd Dostanie sie. na Twoja. Skore, lub do Wne,trza Organizmu?
• If a pesticide gets on
   you, get it off right
   away!

 1. Take off clothing that
   has pesticide on it.

 2. Rinse skin right away
   with water.

 3. Wash with soap and
   water as soon as
   possible.
D Jezeli pestycyd
   dostanie si? na ciebie
   lub twoje ubranie,
   pozba.dz si? go
   natychmiast!

 1. Zdejmij ubranie, kt6re
   ma na sobie pestycyd.

2. Natychmiast ophicz
   sk6rQ woda..

3. Umyj si? woda. z
   mydiem tak szybko jak
   to jest mozliwe.
•J




I

a

" ' v'T .'<
*?i
• I1-
•'• !
Ff
  28

-------
                     What if pesticides; get on or in you?
Co robic jesli pestycyd dostanie sie, na twoja. sk6re. lub do wne.trza organizmu?
                                                             If you begin to feel
                                                             sick or your eyes,
                                                             skin, or throat hurt,
                                                             go to a doctor right
                                                             away.

                                                             Your boss must make
                                                             sure you are taken to a
                                                             clinic or doctor.
                                                          D Jezeli tylko poczujesz
                                                            si? chory, lub
                                                            szczypia. cie, oczy,
                                                            skora czy gardlo,
                                                            natychmiast idz do
                                                            lekarza.

                                                            Tw6j szef musi dopil-
                                                            nowadj aby§ zostal
                                                            zabrany do kliniki lub
                                                            lekarza.
                                                                           29

-------
                           What if pesticides get on or in you?
      Co robid jesli pestycyd dostanie si? na twoja. skor? lub do wne,trza organizmu?
• If you or someone
   else swallows a
   pesticide, get
   medical help right
   away!

 1. Call a poison control
   center or doctor, or go
   to the doctor if it's
   faster. Give the name of
   the pesticide and the
   first aid directions from
   the label.

 2. If you can't call for help,
   or while you wait for
   help, follow the first aid
   steps on the label.

 3. Get to a doctor as soon
   as possible! Have the
   name of the pesticide
   with you.
  30

-------
                     What if pesticides get on or in you?
Co robic" jesli pestycyd dostanie sie, na twoja. skdre. lub do wne.trza organizmu?
                                                            D Natychmiast wolaj
                                                               po pomoc
                                                               medycznaj jesli ty
                                                               lub ktos* inny
                                                               polknie pestycyd!

                                                             1. Zadzwon do centrum
                                                               kontroli zatruciami lub
                                                               do lekarza, albo idz do
                                                               lekarza jeSli tak jest
                                                               szybciej. Podaj nazw^
                                                               pestycydu i pierwsza.
                                                               police zalecana. na jego
                                                               opakowaniu.

                                                             2. Jezeli nie motesz
                                                               wezwad pomocy lub
                                                               jesli czekasz na nia^
                                                               postejpuj zgodnie z
                                                               zaleceniami pierwszej
                                                               pomocy podanymi na
                                                               opakowaniu pestycydu.

                                                             3. Id2 do lekarza naszybciej
                                                               jak to jest mozliwe!  Miej
                                                               przy sobie nazwe.
                                                               pestycydu.
                                                                             31

-------
                           What if pesticides get on or in you?
      Co robic jesli pestycyd dostanie si? na twoja, skor? lub do wn?trza organizmu?
   Leave closed areas
   right away if you
   start to feel sick or
   dizzy.

   If you are working in an
   enclosed areas, like a
   greenhouse, get to fresh
   air right away if you
   begin to feel dizzy or
   have trouble breathing.
D Natychmiast opus"c
   zamkni?te pomie-
   szczenia jesli
   poczujesz si? chory
   lub masz zawroty
   gJowy.

   Jezeli pracujesz w
   zamknietym
   pomieszczeniu np.
   szklarni, wyjdz na Swieze
   powietrze natychmiast,
   jes"li poczujesz zawroty
   glow>'  lub masz
   problemy z
   oddychaniem.
  32

-------
                     What if pesticides get on or in you?
Co robic jes"li pestycyd dostanie sie. na twoja. skore. lub do wne_trza organizmu?
                                                           • If someone gets sick
                                                              from breathing a
                                                              pesticide...

                                                            1. Get them to fresh air
                                                              right away.

                                                            2. Loosen their clothing.

                                                            3. If not breathing, give
                                                              mouth -to- mouth
                                                              (CPR).
                                                           D Jezeli ktos zatrul si?
                                                              wdychajXc
                                                              pestycydy...
                                                           1. Wyprowadz go
                                                             natychmiast na
                                                             powietrze.
                                                           2. Rozlvuznij jego ubranie.

                                                           3. Zastosuj sztuczne
                                                             oddychanie usta - usta
                                                             (CPR), jefli
                                                             poszkodowany nie
                                                             oddycha.
                                                                            33

-------
                          What if pesticides get on or in you?
      Co robic jes"li pestycyd dostanie si? na twoja. sk6re. lub do wne,trza organizmu?
   If someone passes
   out in an enclosed
   area, get help - don't
   go in!

   Never try to rescue
   someone who has
   passed out in a
   greenhouse or other
   enclosed area unless you
   have special training and
   breathing equipment.
   Find  someone who can
   help.
D Jesli kto$ straci
   przytomnosc  w
   zamknie.tym
   pomieszczeniu
   zawolaj pomoc - nie
   wchodz!

   Nigdy nie pr6buj
   ratowad kogos" kto
   stracfl przytomnos*d w
   szklarni lub innym
   zamkniQtym
   pomieszczeniuj chyba te
   masz specjalne
   przeszkolenie i aparat do
   oddychania. Poszukaj
   kogos kto moie ci
   pom6c.
  34

-------
                     What if pesticides get on or in you?
Co robid jesli pestycyd dostanie sie. na twoja. skore. lub do wn^trza organizmu?
                                                              Eye damage can
                                                              happen fast! Rinse
                                                              your eyes for 15
                                                              minutes.

                                                              If a pesticide gets in
                                                              your eyes, hold them
                                                              open and rinse them
                                                              with a gentle stream of
                                                              cool water. Rinse for 15
                                                              minutes if possible.
                                                              Then go to a doctor.
                                                           D  Oczymoga_zostac
                                                              uszkodzone bardzo
                                                              szybko! Phicz oczy
                                                              przez 15 minut.

                                                              Jezeli pestycydy dostana.
                                                              sie. do twoich oczu,
                                                              trzymaj oczy otwarte i
                                                              phicz je delikatnym
                                                              strumieniem chlodnej
                                                              wody. Phicz je przez 15
                                                              minut jes*li to moiliwe.
                                                              Potem idi do lekarza.
                                                                            35

-------
                          What if pesticides get on or in you?
      Go robid jes"H pestycyd dostanie si? na twoja. skore. lub do wne_trza organizmu?
   Get medical help!

   In all cases of pesticide
   poisoning, get medical
   help as soon as
   possible.
D Udaj sie. po pomoc
   medyczna,.

   We wszystkich
   preypadkach zatrucia
   pestycydamij udaj si? po
   pomoc medyczna. tak
   szybko jak to jest
   mozliwe.
  36

-------
     The Law Helps Protect You!
       Prawo pomaga chronic ciej
PESTICIDE APPLICATION/
APLICACiONDE PESTICIDES
Your boss must tell
you about pesticide use
at work.

Your boss must: Warn you
about areas where pesticides
are to be applied and areas
you may not enter. Your boss
must post: The name of the
pesticide, exactly where it was
applied, when it was applied,
the restricted entry interval,
and when the workers may
return to the work area. This
information has to be written
and posted in a central
location that is easily
accessible to all workers,
before the pesticides are
applied.
                                           D Twoj szef musi ci
                                              powiedzied o
                                              pestycydach uzywanych
                                              w pracy.

                                              Tw6j szef musi: Ostrzec tie.
                                              przed miejsqami gdzie bQda,
                                              aplikowane pestycydy i
                                              miejscami gdzie nie mozesz
                                              wchodzid. Tw6j szef musi
                                              oglosic": Nazwe. pestycydu,
                                              dokladnie gdzie byl
                                              zastosowany, kiedy by}
                                              zastosowany, "czas
                                              wzbronionego wstejm" do
                                              miejsca oprysku, oraz czas
                                              kiedy robotnicy moga.
                                              ponownie tarn wejsd. Te
                                              inform.acjemusza.byd
                                              napisane i wystawione w
                                              centralnym, Jatwo
                                              dostepnym dla wszystkich
                                              robotnik6w miejscu, zanim
                                              pestycydy b^da. aplikowane.
                                                                 37

-------
                                 The law helps protect you!
                                 Prawo pomaga chronic" ciej
 I Your boss must not
   let you work in
   some areas.

   Your boss must not let
   you work in an area
   where:

  • Pesticides are being
    applied.

  • Or pesticides may drift
    onto you.

   After a pesticide is used,
   you may not enter a field
   during the Restricted
   Entry Interval. (REI).

   The laws set different
   safety periods or REIs for
   different pesticides.
D Twoj szef nie
   ci pozwolic praco-
   wac w niektorych
   miejscach.

   Twoj szef nie moze ci
   pozwolid pracowad w
   miejscach gdzie:

 • pestycydy sa. aplikowane,

 • lub pestycydy  moga. byd
   znoszone na ciebie.

   Po zastosowaniu
   pesrycyddw, nie mozesz
   wchodzid na pole  przez
   caly "czas wzbronionego
   wsteju" (REI).

   Prawo ustala r6zne
   "czasy wzbronionego
   wst^pu" do miejsca
   oprysku, dla r6znych
   pestycyddw.
   38

-------
The law helps protect you!
Prawo pomaga chroni<5 ciej
            MN6ERPEUMO
            KSTICiKS PI5TIWW
                                    I You must have
                                      special training and
                                      protection for some
                                      jobs.

                                      Without extra training
                                      and protection, your
                                      boss must not let you:

                                     • Mix, loadj apply, or
                                       handle pesticides.

                                     • Work as a flagger.

                                     • Work in an area where
                                       entry is restricted.
D Musiszmiec
   specjalne
   przeszkolenie i
   zabezpieczenie by
   wykonywac pewne
   prace.

   Bez specjalnego
   przeszkolenia two) szef
   nie moze pozwolic ci na:

  • Mieszanie, napehiianie
   zbiornik6w lub
   manipulowanie
   pestycydami.

  • Wyznaczanie pola
   flagami podczas
   oprysku.
                                            w miejscu, gdzie
                                      wej^cie jest ograniczone
                                      lub zabronione.
                                                     39

-------
                           The law helps protect you!
                           Prawo pomaga chronic tie.!
   Your boss must not
   punish you for trying
   to follow these
   rules.
D Tw6j szef nie moze
  ukarad tie. za
  postepowanie
  zgodnie z tymi
  zasadami.
 40

-------
Help Protect Yourself!
    Ochraniaj siebie!
                                     Know how to
                                     protect yourself!

                                     Your boss must protect
                                     you from pesticides, but
                                     your safety is your
                                     responsibility, too.
                                  O Musisz wiedzied jak
                                    zabezpieczad siebie!

                                    Tw6j szef musi chronid
                                    tie. przed pestycydami,
                                    ale ty sam r6wnie£
                                    jestes odpowiedzialny za
                                    swoje bezpieczenstwo.
                                                  41

-------
                                    Help protect yourself!
                                       Ochraniaj siebie!
• Remember:

  • Wear clothes that cover
   your skin.

  • Stay out of areas as
   instructed by your
   boss.

  • Move away if pesticides
   drift into the area
   where you are working.

  • Wash with soap and
   water after work and
   before eating, drinking,
   smoking, or using the
   toilet.

   Your boss must:

 • Give you information
   about pesticides applied
   in or near areas where
   you work.

 • Be sure you are trained
   in pesticide safety.

 • Provide you with soap,
   water, and towels.

 • Make sure you get to
   medical help if you
   think you've been
   poisoned at work by
   pesticides

 • Provide you with extra
   training if you work in
   areas where entry is
   restricted, work as a
   flagger, mix, load,
   apply, or handle
   pesticides.
                                                                                              J
  42

-------
Help protect yourself!
   Ochraniaj siebie!
                                D PamiQtaj!
                                  • Nos* ubranie okrywajace
                                    sk6re_.
                                  • Trzymaj si? z dala od
                                    miejsc, o kt6rych
                                    poinformowal ci? szef,
                                  • Przesuri si?, jes"li
                                    pestycydy znoszone sa. w
                                    kierunku miejsca gdzie
                                    pracujesz!
                                  • Myj si? mydlem i woda.
                                    po pracy  oraz przed
                                    jedzeniem, piciem,
                                    paleniem  lub u±yciem
                                    toalety,
                                   Tw6j szef musi:
                                  • Podac ci informacje o
                                    pestycydach apliko-
                                    wanych na terenie gdzie
                                    pracujesz, lub terenie do
                                    niego przyleglym.
                                  • Musi byd pewien, ze
                                    zostates* przeszkolony z
                                    zasad bezpiecznego
                                    stosowania pestycyddw.
                                  • Wyposazyd ci? w mydio,
                                    wod? i reczniki.
                                  • Dopflnowad, ze
                                    otrzymasz pomoc
                                   medycznaj jeSi my§lisz 2e
                                   zostale§ zatruty w prac>j
                                   pestycydami.
                                  • Zapewnic" ci dodatkowe
                                   szkolenie jesli pracujesz w
                                   miejscach gdzie wej^cie
                                   jest ograniczonej
                                   wyznaczasz pola podczas
                                   oprysku flagami,
                                   mieszasz,  napelniasz,
                                   aplikujesz pestycydy lub
                                   wykonujesz jakiekolwiek
                                   prace z nimi zwiazane.
                                                    43

-------
  For more information about the Worker Protection Standard, or if you have questions or concerns
  about pesticides, contact the agency responsible for regulating pesticides in your area or the EPA
  Regional Office nearest you.
 Po wie.cej informacji o Normach Ochrony Robotnik6w5 lub jes"li masz jakieS pytania lub wajcpliwogci,
 skontaktuj sie. z agencja. odpowiedzialna. w twoim rejonie za regulacje prawne o pestycydach, lub z
 najblizszym biurem rejonowym EPA.
 Region 1 (MA, CT, RI, NH, VT, ME)
 U.S. Environmental Protection Agency, Region I
 Pesticides and Toxic Substances Branch (APT)
 1 Congress St.
 Boston, MA 02203
 (617)  565-3273

 Region 2 (NY, NJ, PR, VI)
 U.S. Environmental Protection Agency, Region 2
 Pesticides and Toxic Substances Branch (MS-105)
 2890 Woodgridge Ave., Building #10
 Edison, NJ 08837-3679
 (908) 321-6765

 Region 3 (PA, MD, VA, WV, DE)
 U.S. Environmental Protection Agency, Region 3
 Pesticides and Toxic Substances Branch (3AT-30)
 841  Chestnut Building
 Philadelphia, PA 19107
 (215) 597-8598

 Region 4 (GA, NC, SC, AL, MS, KY, FL, TN)  .
 U.S. Environmental Protection Agency, Region 4
 Pesticides and Toxic Substances Branch (4-APT-
 MD)
 345  Courtland St., N.E.
 Atlanta, GA 30365
 (404) 347-5201

 Region 5 (EL, MI, MM, IN, OH, WI)
 U.S. Environmental Protection Agency, Region 5
 Pesticides and Toxic Substances Branch (5SPT)
 77 W. Jackson Blvd.
 Chicago, IL 60604
 (312) 886-6006
Region 6 (TX, OK, AR, LA, NM)
U.S. Environmental Protection Agency, Region 6
Pesticides and Toxic Substances Branch (6T-P)
1445 Ross Ave.
Dallas, TX 7502-2733
(214) 655-7235

Region 7 (MO, KS, IA, NB)
U.S. Environmental Protection Agency, Region 7
Pesticides and Toxic Substances Branch (TOPE)
726 Minnesota Ave.
Kansas City, KS 66101
(913) 551-7020

Region 8 (CO, MT, ND, SD, UT, WY)
U.S. Environmental Protection Agency, Region 8
Pesticides and Toxic Substances Branch (8ART-TS)
One Denever Place, Suite 500                   —••>
999 18th St.                                   /
Denever, CO 80202-2405
(303) 293-1730

Region 9 (CA, NV, AZ, HI, GU)
U.S. Environmental Protection Agency, Region 9
Pesticides and Toxic Substances Branch (A-4)
75 Hawthorne St.
San Francisco, CA 94105
(415) 744-1090

Region 10 OVA, OR, ID, AK)
U.S. Environmental Protection Agency, Region 10
Pesticides and  Toxic Substances Branch (AT-083)
1200 Sixth Ave.
Seattle, WA 98191
(206) 553-1918
44

-------
Polish translation by Iwona Rybus, Research Assistant, Long Island Horticul-
ture Research Lab, 39 Sound Avenue, Riverhead, New York 11901.

Translated version coordinated by Alice Wise, Cornell Cooperative Extension
of Suffolk County, Long Island Horticulture Research Lab, 39 Sound Avenue,
Riverhead, NY 11901 and Dale Moyer, Cornell Cooperative Extension of
Suffolk County, 246 Gfiffing Avenue, Riverhead, NY 11901.

Version translated from EPA 735-B-93-002, July 1993, SM46.
                            This version of
    "Protect Yourself from Pesticides -- Guide for Agricultural Workers"
                              printed by:

             Cornell Cooperative Extension - Suffolk County
                         246 Griffing Avenue
                   Riverhead, New York 11901-3086
                          October 9,1994
Cornell Cooperative Extension in New York State Provides Equal Program and Employment Opportunities

-------