UWAGA
Olow z Far by, Kurzu i Ziemi
Wokot Domu Moze bye Niebezpieczny,
jesli jest Niewtasciwie Usuwany
Dzieci ponizej 6 roku zycia sq najbardziej narazone na
zatrucie otowiem w domu.
Obecnosc otowiu w twoim sr odowisku moze zaszkodzic
maiym dzieciom a takze tym jeszcze nienarodzonym.
Domy, szkoty i przedszkola oraz inne placowki opieki
nad dziecmi wybudowane przed 1978 rokiem,
prawdopodobnie zawieraj^ farb^ na bazie otowiu.
Nawet dzieci, ktore wydaj^ si§ zdrowe, mog^ miec wysoki
poziom otowiu we krwi.
Malowane powierzehnie farb^ na bazie otowiu lub
niewtasciwie usuwana farba zwi^ksza zagrozenie zatrucia
otowiem.
Otow moze dostac si^ do organizmu poprzez oddychanie,
lub wnoszqc do domu ziemie zanieczyszczona farb^
zawieraj^cq otow, lub potykaj^c kurz z otowiem.
Jest wiele mozliwosci zmniejszenia zagrozenia zatrucia
otowiem. Ogolnie rzecz bior^c, farba na bazie otowiu,
ktora jest w dobrym stanie, nie stanowi zagrozenia
(patrz strona 10).
CHRON
RODZINE
PRZED
OtOWIEM
W DOMU
USA Agencja
Ochrony
Srodowiska
USA Komisja ds.
Bezpieczehstwa
Konsumenta
Kontrola Produktow
Masowego Uzytku

% USA Departament
* ° Mieszkalnictwa
j> i Rozwoju Miasta
DEV^*
Marzec 2021

-------
Planujesz kupic, wynajac dom zbudowany przed
1978 rokiem?
Czy wiesz ze w wielu domach i mieszkaniach zbudowanych przed 1978 rokiem
znajduje si§ farba na bazie olowu? Oiow pochodzacy z farby, odpryskow
farby, czy kurzu, moze stanowic powazne zagrozenie dla zdrowia.
Czytajac broszun* dowiesz sif:
Jak oiow dostaje si§ do organizmu
Jaki wplyw na zdrowie ma otow
Jak zapobiegac zatruciom otowiem
Gdzie szukac wiecej informacji
Prawo Federalne wymaga aby osoby wynajmujqce lub kupujace dom
czy mieszkanie wybudowane przed 1978 rokiem uzyskaly nastepujqce
informacje:
Sprzedaj^cy musi podac informacje o obecnosci farby na bazie otowu przed
sprzedaza domu,
Kontrakt kupna-sprzedazy musi zawierac specjalnq form§ dotyczqc^ farby na
bazie otowiu. Kupujqcy ma 10 dni na sprawdzenie czy w domu jest farba na
bazie otowiu.
Jezeli w domu jest farba na bazie otowiu wowczas przed podpisaniem
umowy wynajmu wtciasciciel musi o tym poinformowac wynajmuj^cego.
Do umowy powinna bye dolqczona forma dotyczqca istnienia farby na bazie
olowu i informacja o zagrozeniu zdrowia z tym zwi^zanym.
Przeprowadzajqc remonty, naprawy czy maiowanie w domu czy
mieszkaniu zbudowanym przed 1978 rokiem:
Przecztaj broszure vvydanij przez Agencj§ Ochrony Srodowiska (EPA), "The
Lead-Safe Certified Guide to Renovate Right', jest to przewodnik dla firm
i pracownikow budowlanych jak prowadzic prace w domach w ktorych
znajduje si§ farba na bazie otowiu.
Komisja ds. Bezpieczenstwa Produktow
Konsumenckich (CPSC)
CPSC chroni spoteczeristwo przed ryzykiem nabycia produktow
niewiadomego pochodzenia poprzez edukacj^, standardy
bezpieczenstwa, dziatania i ostrzezenia. Skoritaktuj si^ z CPSC
w celu uzyskania dalszych informacji dotycz^cych bezpieczenstwa
produktow konsumenckich i przepisow.
CPSC
4330 Autostrada Wschodnio-Zachodnia
Bethesda, MD 20814-4421
1-800-638-2772
cpsc.gov lub saferproducts.gov
Departament Mieszkalnictwa i Urbanistyki Stanow
Zjednoczonych (HUD)
Misj^ HUD jest tworzenie silnych, zrownowazonych, integracyjnych
spotecznosci i wysokiej jakosci domow ktore sa dostepne dla
wszystkich. Ponizej jest podany adres i telefon aby uzyskac informacje
dotycz^ce mieszkan czy domow zbudowanych przed 1978 rokiem
wolnych od otowiu.
HUD
451 Siodma ulica, SW, pokoj 8236
Waszyngton, DC 20410-3000
(202) 402-7698
hud.gov/lead
Ten dokument jest ogolnie dost^pny i moze bye kopiowany przez osobf lub organizacjf. Informacje
zawarte wtej broszurze oparte na aktualnych danych naukowych i technicznych i odzwierciedlaj^
prawa ustalone przez agencje stanowe i federalne. Post^powanie zgodnie z zaleceniami mieszczonymi
w tej broszurze niekoniecznie b^dzie skuteczne we wszystkich sytuacjach czy zapewni ochrony
zdrowia przed zatruciem otowiem.
U.S. EPA Waszyngton DC 20460 U. S.
CPSC Bethesda MD20814 USA HUD
Waszyngton 20410
E PA-747-K-12-001
Marzec 2021

-------
Amerykariska Agencja Ochrony Srodowiska (EPA)
Biura Regionalne
Misjq EPA jest ochrona zdrowia ludzkiego i srodowiska. Twoje
regionalne biuro EPA moze udzielic dalszych informacji dotyczqcych
przepisow i programow zwiqzanych z otowiem.
Region 1 (Connecticut, Massachusetts, Maine,
New Hampshire, Rhode Island, Vermont)
Kontakt z regionalnym liderem
Region US EPA 1
Plac Post Office 5, apartament 100, OES 05-4
Boston, Massachusetts 02109-3912
(888) 372-7341
Region 2 (New Jersey, Nowy Jork, Portoryko,
Wyspy Dziewicze)
Kontakt z regionalnym liderem
Region US EPA 2
2890 Woodbridge Avenue
Budynek 205, przystanek pocztowy 225
Edison, NJ 08837-3679
(732) 906-6809
Region 3 (Delaware, Maryland, Pensylwania,
Wirginia, DC, Wirginia Zachodnia)
Kontakt z regionalnym liderem
Region US EPA 3
Ulica iukowa 1650
Filadelfia, Pensylwania 19103
(215)814-2088
Region 4 (Alabama, Floryda, Georgia,
Kentucky, Missisipi, Karolina Potnocna,
Potudniowa, Karolina, Tennessee)
Kontakt z regionalnym liderem
Region US EPA 4
Wieza AFC, 12. pi^tro, Powietrze, pestycydy i
substancje toksyczne
61 Forsyth Street, SW
Atlanta, GA 30303
(404) 562-8998
Region 5 (Illinois, Indiana, Michigan,
Minnesota, Ohio, Wisconsin)
Kontakt z regionalnym liderem
US EPA Region 5 (LL-17J)
77 West Jackson Boulevard
Chicago, IL 60604-3666
(312)353-3808
Region 6 (Arkansas, Luizjana, Nowy
Meksyk, Oklahoma, Teksas, i 66 plemion)
Kontakt z regionalnym liderem
Region US EPA 6
Aleja Rossa 1445,12 pi^tro
Dallas,Teksas 75202-2733
(214) 665-2704
Region 7 (Iowa, Kansas, Missouri, Nebraska)
Kontakt z regionalnym liderem
Region US EPA 7
11201 Renner Blvd.
Lenexa, KS 66219
(800) 223-0425
Region 8 (Kolorado, Montana, Potnoc
Dakota, Dakota Potudniowa, Utah,
Wyoming)
Kontakt z regionalnym liderem
Region US EPA 8
1595 ul. Wynkoopa
Denver, CO 80202
(303) 312-6966
Region 9 (Arizona, Kalifornia, Hawaje,
Nevada)
Kontakt z regionalnym liderem
US EPA Region 9 (CMD-4-2)
Ulica Hawthorne 75
San Francisco, CA 94105
(415)947-4280
Region 10 (Alaska, Idaho, Oregon,
Waszyngton)
Kontakt z regionalnym liderem
US EPA Region 10(20-C04)
Sekcja Egzekwowania Powietrza iToksyk
1200 Szosta Aleja, Apartament 155 Seattle,
Waszyngton 98101
(206) 553-1200
16
Kilka prostych zaleceri jak ochronic swoj^ rodzinf
przed zatruciem farb^ na bazie otowiu
Jesli w domu znajduje si§ farba na bazie otowiu:
•	Nie usuwaj farby na bazie otowiu sam.
•	Dbaj o malowane powierzchnie.
•	Aby sprawdzc czy w twoim domu jest farba na bazie otowiu,
zajrzyj na strong: epa.gov/lead. Zatrudnij inspektora.
•	Porozmawiaj z wlascicielem budynku aby naprawil
powierzchnie z pop^kanq badz luszczacq si$ farbq.
•	Regularnie przecieraj parapety, podtogi i inne powierzchnie.
•	Podczas remontu nalezy zapobiec wytwarzaniu kurzu.
•	Do remontu, reperacji czy malowania zatrudniaj tylko firmy z
licencjq wydanq przez stan badz EPA.
•	Przed kupnem, wynaj^ciem czy remontem domu zrob test na
obecnosc farby na bazie otowiu.
•	Popros swojego lekarza aby zrobit testy na otow dzieciom.
Lekarz robi proste testy na obecnosc otowiu pobierajqc krew z
palca.
•	Myj dzieciom r^ce, cz^sto myj butelki, smoczki i zabawki.
•	Dzieci powinny dostawac zdrowe jedzenie bogate w zelazo,
wapno i witamin^ C.
•	Przed wejsciem do domu zdejm buty lub wytrzyj je dobrze.

-------
Drogi Wnikania Otowiu do Organizmu
Ofow moze dostac si§ do organizmu dorostego i dziecka:
Wdychajac kurz powstaj^cy podczas remontu, przy reperacjach czy
malowaniu powierzchni maiowanych farb^ na bazie oiowiu.
Poiykaj^c kurz ktory osiadl na jedzeniu czy powierzchniach gdzie
jedzenie jest przygotowywane, badz biorac do ust rece lub inne
przedmioty pokryte kurzem.
Otow jest najbardziej niebezpieczny dla dzieci ponizej 6-ego roku
zycia.
Mozg i uklad nerwowy
dziecka jest bardziej
wrazliwy na niszcz^ce
dziatanie otowiu.
Rozwijaj^cy si
-------
Inne zrodta otowiu, ci^g dalszy
Huty otowiu lub inne gat^zie przemystu uwalniajq otow do
powietrza.
Twoja praca. Jesli pracujesz z otowiem, mozesz przeniesc go do
domu na powierzchni data (rece, twarz, wtosy) lub ubraniu. Wez
prysznic i przebierz si$ przed powrotem do domu. Ubrania robocze
nalezy prac codziennie i nie mieszac z innq odziezq.
Hobby wykorzystujqce otow, takiejakwytwarzanie ceramiki, witrazy,
lub odnawianie mebli. Zadzwon do lokalnego wydziatu zdrowia po
informacje o inne hobby, ktore mogq wykorzystywac otow.
Stare zabawki i meble mogty bye pomalowane farbami
zawierajqcymi otow. Starsze zabawki i inne produkty dla dzieci mogq
miec cz^sci, ktore zawierajq otow.4
Zywnosc i ptyny gotowane lub przechowywane w szkle, krysztatach,
ceramice czy porcelanie mogq zawierac otow.
Ludowe lecznicze srodki uzywane doraznie na problemy zotqdkowe
takie jak "greta" czy "azarcon."
4 W 1978 r. rzqd federalny zakazatzabaweki innych produktowdla dzieci wtym mebli
z farbq zawierajqcq otow. W 2008 r. rzqd federalny zakazat uzycia jakiejkolwiek farby
z otowiem w produktach dla dzieci. Obecnie, rzqd federalny zakazuje otowiu w
ilosciach przekraczajqcych 100 ppm wagowo w wi^kszosci produktow dla dzieci.
Skutki zatrucia otowiem
Otow uszkadza organizm na wiele sposobow. Nalezy wiedziec ze
nawet niskie dawki otowiu mogq spowodowac nieodwracalne szkody
w organizmie dziecka.
Nie wykryty wczesnie otow w organizmie
dziecka moze spowodowac:
•	Uszkodzenie uktadu nerwowego i nerek
•	Ktopoty z naukq i koncentracjq,
oraz niedorozwoj umystowy
•	Problemy z mowq i zachowaniem
(nadpobudliwosc)
•	Problemy ze stuchem
Podczas gdy mate ilosci otowu w
organizmie sq cz^sto notowane, to
jednakwysoka koncentracja otowiu
w organizmie dziecka ma dewastujqce
dziatanie i moze doprowadzic do smierci.
Uszkodzenie nerwu
mozgowego
Uklad rozrodczy
problemy
(dorosty)
Jakkolwiek otow jest najbardziej niebezpieczny
dla dzieci to jednak dorosli tez mogq odczuwac
skutki zatrucia otowiem.
Otow jest niebezpieczny takze dla dorostych:
•	Powiktania ciqzowe
•	Problemy z ptodnoscia zarowno u kobietjaki m^zczyzn
•	Problemy z podwyzszonym cisnieniem krwi podczas ciqzy
•	Wysokie cisninie krwi
•	Rozstroj nerwowy
•	Ktopoty z koncentracjq i zapami^tywaniem
•	Bole mi^sni i stawow
•	Problemy z uktadem trawiennym

-------
Testy na poziom otowiu w organizmie
Jezeli myslisz ze farba na bazie otowiu znajduje si§ w twoim domu,
popros lekarza o zrobienie dzieciom testow na otow.
Poziom otowiu we krwi u dzieci zwykle szybko wzrasta miedzy 6 a 12
miesiqcem zycia i osiqga szczytowy poziom w 18 - 24 miesiacu zycia.
Porozmawiaj z lekarzem dziecka o badaniach. Proste badanie krwi
pokaze jaki jest poziom otowiu w organizmie. Badania krwi zaleca
si$ dla:
•	Dzieci w wieku 1 - 2 lat
•	Dzieci lub innych cztonkow rodziny ktorzy mieli kontakt z wysokim
stqzeniem otowiu
•	Dzieci ktore obj^te sa stanowym lub miejscowym programem
bezptatnego badania krwi
Lekarz prowadzqcy wyjasni wynik badania i ewentualnq potrzeb^
dodatkowych testow.
4
Inne zrodta otowiu
Otow w wodzie pitnej
Najcz^stszym zrodtem otowiu w wodzie pitnej sq rury otowiane, krany i
osprz^t.
Rury otowiane cz^sciej mozna znalezc w starszych miastach i domach
budowanych przed 1986 rokiem.
W wodzie pitnej nie czuc zapachu ani smaku otowiu.
Aby dowiedziec si$ czy masz otow w wodzie pitnej, zrob testy wody
pitnej. Pami^taj, ze starsze domy z prywatnq studniq mogq miec
rowniez instalacj^ wodno-kanalizacyjnq zawierajqcq otow.
Aby zmniejszyc otow w wodzie pitnej:
•	Uzywaj wytqcznie zimnej wody do picia, gotowania i rzygotowywania
mleka dla niemowlqt. Pami^taj, ze gotowanie wody nie usuwa otowiu
z wody.
•	Przed uzyciem wody odkrec kran na kilka sekund.
•	Regularnie czysc sitko w kranie.
•	Jesli uzywaszfiltra do usuwania otowiu, przeczytaj instrukcj^ kiedy
nalezy wymienic wktad. Przeterminowany wktad b^dzie mniej
skuteczny w usuwaniu otowiu.
Skontaktuj si$ z firmq wodociqgowq, aby ustalic, czy rura, ktora tqczy
twoj dom z wodociqgiem (nazywana liniq serwisowq) jest wykonana
z otowiu. Firma wodociqgowa w twojej okolicy moze rowniez udzielic
informacji o poziomie otowiu w wodzie pitnej w twoim systemie.
Aby uzyskac wiecej informacji na temat otowiu w wodzie pitnej,
zadzwon do EPA 1-800-426-4791, jest to Infolinia dotyczqca
bezpiecznej wody pitnej. Jesli masz inne pytania dotyczqce
zapobiegania zatruciom otowiem, zadzwon 1-800-424-LEAD.*
Zadzwon do lokalnego wydziatu zdrowia lub firmy wodociqgowej,
aby dowiedziec si$ wiecej jak zbadac jakosc wody lub zajrzyj na
strong epa.gov/safewater, po wiecej informacji. Niektore stany
lub zaktady uzytecznosci publicznej oferujq programy badania
wody dla mieszkancow. Skontaktuj si$ ze stanowym lub lokalnym
przedsi^biorstwem wodociqgowym po wiecej informacji.
* Osoby z zaburzeniami stuchu lub mowy mogq uzyskac dost^p do tego numeru za
posrednictwem TTY, dzwoniqc do Federalnej Stuzby Przekaznikowej pod numer
1-800-877-8339.
13

-------
Remonty, reperacje lub malowanie w domach gdzie
jest Farba na bazie otowiu
Jesli planujesz remont, reperacje lub malowanie (RRP) w domu,
szkole czy przedszkolu zbudowanym 1978 rokiem, fima ktorq
zatrudnisz musi miec licencj^ stanow^ badz EPA
•	Zostari Lead-Safe Certified firmq zatwierdzonq i
autoryzowanq przez EPA badz stan
•	Zatrudniaj przeszkolonych specjalistowz
kwalifikacjami ktorzy stosujq si$ do okreslonych
zasad bezpieczenstwa przy usuwaniu otowiu i
stosujq praktyki zapobiegajqce zanieczyszczeniu
otowiem
•	Zapoznaj si$ z broszurq EPA "The Lead-Safe Certified
Guide to Renovate Right'
Wykonawcy RRP pracujqcy w domach i placowkach
opieki nad dziecmi zbudowanych przed 1978 roku muszcj
przestrzegac nast^pujacych praktykw pracy:
•	Pomieszczenie ktore jest remontowane musi bye zamkni^te,
aby kurz i inne zanieczyszczenia nie przedostaly si$ do innych
pomieszczeri. Pomieszczenie to powinno bye odgrodzone
plastikowymi zastonami i powinny bye powieszone znaki
ostrzegawcze.
•	Nie stosuja metod ktore produkuja duze ilosci kurzu
zanieczyszczonego otowiem. Niektore metody produkujq tak duzo
kurzu ze ich stosowanie jest zabronione. Metody zabronione to:
•	Otwarte palenie lub podpalanie
•	Szlifowanie, struganie, igtowanie lub piaskowanie za
pomocq elektro-narz^dzia i sprz^tu bez ostony i przystawki
prozniowej HE PA
•	Uzywanie opalarki w temperaturach wyzszych niz 1100°F
•	Przestrzegajq codziennego sprzatania po zakonczeniu wszystkich
prac. Powierzchnie musia bye oczyszczone za pomocq specjalnych
metod czyszczenia.
•	Usuwajcj odpady w odpowiedni sposob. Zbierajq odpady do workow
plastikowych i podczas transportu upewnijq si§, ze worki sq szczelnie
zamkniete i nie uwalniajq kurzu i zanieczyszczeri. Aby dowiedziec si§
wi§cej o wymaganiach EPA, zajrzyj na strong; epa.gov/getleadsafe lub
przeczytaj "The Lead-Safe Certified Guide to Renovate Right'.
12
Miejsca w Domu Gdzie Cz§sto Znajduje si§ Farba na
Bazie Otowiu
lm starszy dom tym wi^ksze prawdopodobienstwo znalezienia farby
otowiowej.1
W wielu domach zbudowanych przed 1978 w tym; mieszkaniach
prywatnych, budynkach stanowych i federalnych a takze
placowkach opieki nad dziecmi znajduje si§ farba na bazie
otowiu. W 1978 roku rzqd federalny zakazat stosowania farb
zawierajqcych otow.2
Na stronie 7 znajduje si$ informacja jak sprawdzic, czy farba jest farbq
na bazie otowiu.
Otow najczesciej znajduje si§:
•	W domach i placowkach opieki nad dziecmi w miescie, na wsi lub na
przedmiesciach,
•	W prywatnych domach i wielomieszkaniowych budynkach,
•	Na powierzchniach wewnqtrz i na zewnqtrz domu oraz,
•	Wziemi wokot domu (ziemia moze zawierac otow z farby zewn^trznej
lub innym zrodtem moze bye uprzednio uzywana benzyna z
otowiem).
Wi^cej o zrodtach otowiu mozna znalezc na stronie: epa.gov/lead.
1	"Farba na bazie otowiu"jest obecnie definiowana przez rzqd federalny jako farba z
zawartosciq otowiu wi^kszq lub rownq 1,0 miligrama na centymetr kwadratowy
(mg/cm2) lub wi^cej niz 0,5% masy.
2	"Farba zawierajqca otow"jest obecnie definiowana przez rzqd federalnyjako otow
zawarty w nowej wysuszonej farbie w ilosci wagowej powyzej 90 cz^sci na milion
(ppm).

-------
Identyfikacja Farby na Bazie otowiu i Zagrozenie
Skazeniem Farba na Bazie Otowiu
Stara tuszczqca sif farba na bazie otowiu (odpryski, p§kni§ cia lub
inne uszkodzenia) stanowi zagrozenie dla zdrowia i wymaga szybkiego
naprawienia. Uwaga: Farba na bazie otowiu moze rowniez stanowic
zagrozenie, jesli jest na powierzchniach ktore dzieci mog^gryzc lub ktore
ulegaj^ intensywnemu zuzyciu, jak na przyktad:
•	Na oknach i parapetach
•	Na drzwiach i futrynach
•	Na schodach, por^czach, balustradach i werandach
Powierzchnie malowane farbq na bazie otowiu zwykle nie stanowiq
zagrozenia, jesli sa w dobrym stanie i jesli nie znajduj^ sie na powierzchni,
takiej jakfutryna okienna.
Kurz z otowiem tworzy si§ gdy farba na bazie otowiu jest skrobana,
szlifowana lub ogrzewana. Kurz z otowiem tworzy si§ rowniez na
powierzchniach malowanych zawieraj^cych wypuklosci ktore si§ ze sob^
scieraj^. Osiadty kurz podczas odkurzania badz zamiatania ponowie dostaje
si§ do powietrza i moze opasc na powierzchnie i przedmioty, ktorych
dotykaj^ ludzie.
EPA obecnie definiuje nast^puj^ce standarty dla kurzu z otowiem jako
niebezpieczne:
•	10 ng/ft2 (mikrogramow na stop§ kwadratow§) dla podtog, w tym
wyktadziny podtogowe
•	100 ng/ft2 dla parapetow wewn^trznych
Otow w ziemi moze stanowic zagrozenie, gdy dzieci bawi^ si§ w ziemi lub
gdy ludzie przynosz^ ziemif do domu na butach. EPA obecnie definiuje
nastfpuj^ce wartosci otowiu w ziemi jako niebezpieczne:
•	400 cz§sci na milion (ppm) i wi§cej na gotej ziemi
•	1200 ppm (srednio) i wi§cej na pozostatym obszarze
Pamif taj, ze kurz z otowiem z tuszczqcej sif farby - ktory widac - i kurz
z otowiem - ktorego nie widac gotym okiem - stanowi zagrozenie dla
zdrowia
Jedynym sposobem sprawdzenia, aby wykluczyc zagrozenie zatrucia otowiem
z farby, kurzu lub ziemi, jest wykonanie testow. Na nast^pnej stronie opisano,
jak to zrobic.
Eliminowanie zagrozeri zatrucia otowiem, ci^g dalszy
Jesli w twoim domu/mieszkaniu wykonano pernanentne usuni^cie
otowiu czyli takzwany "abatement"- wowczas po zakonczeniu pracy
firma remontowa musi oczyscic pomieszczenie/pomieszczenia zeby
testy ktore przeprowadzi inspektor na zawartosc otowiu u kurzu byty
ponizej nast^pujqcych wartosci:
•	10 pg/ft2 (mikrogramow na stop^ kwadratowq) dla podtog, w tym
wyktadzin dywanowych
•	100 pg/ft2 dla parapetow wewn^trznych
•	400 pg/ft2 dla ram okiennych
Fakt calkowitego usuni^cia otowiu z domu nie oznacza ze kurz z
otowiem nie moze ponownie pojawic sie w twoim domu.
•	Uzywaj odkurzacza HEPA odkurzajqc meble i inne przedmioty.
•	Regularnie myj podtogi, parapety, ramy okienne i inne twarde
powierzchnie gqbkq z uniwersalnym srodkiem czyszczqcym.
Wi^cej informacji mozna znalezc na stronie 9. Po pomoc w
zlokalizowaniu firmy/specjalisty z licencjq ds. redukcji emisjii kurzu z
farby na bazie olowiu, zadzwon do stanowej lub lokalnej agencji (patrz
strony 15 i 16), a takze epa.gov/lead, lub zadzwon pod numer
1 -800-424-LEAD.
11

-------
Jak Wyeliminowac Skazenie Otowiem
Nieumiej^tnie usuwana farba na bazie
otowiu badz nierozwazne uszkodzenie
powierzchni nia malowanych moze
spowodowac powstanie duzej ilosci
kurzu z otowiem a tym samym
wykreowac sytucje niebezpieczne
dia zdrowia.
•	Oprocz codziennego sprz^tania
i dobrego odzywiania,
rnozesz tymczasowo zapobiec
rozprzestrzenianiu si? kurzu poprzez
napraw? uszkodzonych powierzchni
malowanych czy posiania trawy aby
przykryc ziemi? skazon^ otowiem. Te
dziatariia tymczasowe ale chwilowo
pomocne.
Do prac przy remontach, reperacjach lub malowaniu nalezy zatrudnic
fachowcow z licencj^ EPA lub stanow^ ktorzy zminimalizuj^ skazenie
pomieszczeh otowiem poniewaz sa przeszkoleni w stosowaniu
bezpiecznych metod przy pracy z powierzchniami malowanymi farb^
na bazie otowiu.
Aby trwale usun^c zagrozenia zwi^zane z otowiem, powinienes
zatrudnic tylko finny z licencjq. Permanentne usuniecie farby na
bazie otowiu polega na usuwaniu lub uszczelnianiu powierzchni
specjalnymi materiatami.
Zawsze korzystaj z ustug przeszkolonego fachowca z licentjq.
•	Zatrudnij firm? z licencjq Lead-Safe (patrz strona 12) do
przeprowadzenia remontu, reperacji lub malowania (RRP).
Aby permanentnie usun^c farb? na bazie otowiu, zatrudnij firm? z
licencj? specjlizujqc^ si? w bezpiecznym usuwaniu otowiu. Firma
dysponuje odpowiednia wiedza i sprz?tem.
Firmy te zatrudniaj^ wykwalifikowanych pracownikow ktorzy
przestrzegaj^ rygorystycznych zasad bezpieczehstwa okreslonych
przez ich stan lub przez rz^d federalny.
10
Sprawdz czy w domu jest otow
Jest kilka sposobow aby srawdzic czy w domu znajduje si? farba na
bazie otowiu:
Inspekcja Przeszkolony i posiadaj^cy licencj? inspektor sprawdzi twoj
dom uzywaj^c:
Przenosnej maszyny do fluorescencji
rentgenowskiej (XRF)
Pobieraj^c probki farb i wysylaj^c je do
badan laboratoryjnych
Ocena ryzyka odpowie na pytanie czy
twoj dom ma jakiekolwiek zagrozenia
zwi^zane z otowiem z farby, kurzu lub ziemi.
Przeszkolony specjalista z licencj^ pobierze:
Probki ze zniszczonej farby z drzwi,
oknien, podtog, schodow, i scian
Probki kurzu w poblizu pomalowanych
powierzchni i gotej ziemi przy domu
Wysle do laboratorium pobrane probki farby, kurzu i ziemi
Potqczenie inspekcji i oceny ryzyka pokaze czy wtwoim domu
znajduje si? jakiekolwiek zagrozenie dla zdrowia i gdzie to zrodlo
zagrozenia si? znajduje.
Koniecznie przeczytaj raport, ktory otrzymates po inspekcji lub ocenie
ryzyka i zapytaj o wszystko czego nie rozumiesz.
It
7

-------
Sprawdzanie domu pod k^tem otowiu, ci^g dalszy
W przygotowaniu remontu, reperacji lub malowania w domach
budowanych przed 1978 rokiem pracownicy budowlani z licencjq
(patrzstrona 12) powinni:
•	Pobrac probki odpryskow farby, aby okreslic, czy farba na bazie
otowiu jest obecna w przeznaczonym do remontu pomieszczeniu
i wysytac je do analizy do laboratorium uznanego przez EPA. Tylko
Inspektor lub Specjalista do oceny ryzyka mogq pobrac probki
•	Mozna uzyc zestawow do testowania uznanych przez EPA, aby
okreslic, czy farba na bazie otowiu jest obecna (ale nie w mieszkaniu
otrzymujqcym pomoc federalnq)
•	Jesli nie wiesz czy farba na bazie otowiu jest obecna staraj
si$ przestrzegac wszelkich praktykzmniejszajqcych ryzyko
rozprzestrzeniania si$ kurzu.
Istniejq stanowe i federalne programy zapewniajqce, ze testy sq
wykonane bezpiecznie, rzetelnie i skutecznie. Skontaktuj si$ z agencjq
stanowq lub lokalnq aby uzyskac wi^cej informacji, odwiedz strong
epa.gov/lead, lub zadzwon pod numer 1-800-424-LEAD (5323), aby
uzyskac list^ kontaktow w twojej okolicy.3
3 Osoby zzaburzeniami stuchu lub mowy mogq uzyskac dost^p do tego numeru za
posrednictwem TTY, dzwoniqc do Federal Relay Service pod numer 1-800-877-8339.
Co mozesz teraz zrobic, aby ochronic swoj^ rodzinf
Jesli podejrzewasz, ze w twoim domu wyst^puje zagrozenie
zwiqzane z farba na bazie otowiu: podejmij kroki w celu
wyeliminowania zagrozenia:
•	Jesli wynajmujesz dom/mieszkanie powiadom wtasciciela o
tuszczqcej si$ lub pop^kanej farbie.
•	Utrzymuj malowane powierzchnie wolne od kurzu. Przecieraj
podtogi, ramy okienne, parapety i inne powierzchnie raz w
tygodniu. Uzyj mopa lub gqbki i cieptq wod^, dodaj uniwersalny
srodekczyszczqcy. (Pamietaj - nigdy nie mieszaj razem amoniaku i
wybielaczy, poniewaz moze siq wytworzyc niebezpieczny gaz).
•	Ostroznie zmiec pop^kane kawatki farby aby nie wytwarzac kurzu i
doktadnie umyj te powierzchnie.
•	Cz^sto podczas sprzqtania zmieniaj wod^ i doktadnie plucz gqbki i
mopa.
•	Cz^sto myj r^ce i r^ce dzieci, zwtaszcza przed jedzeniem a takze przed
snem.
•	Utrzymuj miejsca zabaw w czystosci. Myj regularnie butelki, smoczki i
zabawki.
•	Nie pozwalaj dzieciom gryzc parapetow okiennych lub innych
pomalowanych powierzchni a takze jedzenia na podtodze.
•	Do remontow, reperacji/napraw lub malowania nalezy zatrudniac
wytqcznie firmy posiadajqce licencje i uprawnienia do pracy w
domach budowanych przed 1978 rokiem (patrzstrona 12).
•	Wycieraj lub zdejmuj buty przed wejsciem do domu aby uniknqc
wniesienia otowiu zziemi.
•	Upewnij si$, ze dzieci jedzq pozywne, niskottuszczowe positki bogate
w zelazo oraz wapri, np. szpinak czy produkty mleczne. Dzieci z dobrq
dietq absorbujq mniej otowiu.

-------